Báo cáo của Chứng khoán Mirae Asset ngày 6/11 về thị trường dệt may Việt Nam cho biết, trong tháng 10/2022, giá trị xuất khẩu hàng dệt may tại Việt Nam ước đạt 2,8 tỷ USD, tăng 5,7% so với cùng kỳ. Lũy kế 10 tháng năm 2022, mặt hàng này đạt giá trị xuất khẩu tăng 21,9% so với cùng kỳ, tương ứng đạt 31,8 tỷ USD.

Mặc dù tăng so với cùng kỳ, tuy nhiên, chuyên gia Mirae Asset nhận xét, giá trị xuất khẩu hàng dệt may trong tháng 10 chỉ đi ngang so với tháng 9/2022 và tốc độ tăng trưởng giảm 24,1% so với tháng trước.

Mirae Asset cho rằng, việc sản xuất có dấu hiệu giảm tốc có thể do các đơn hàng bắt đầu đến chậm hơn trước lo ngại về một đợt suy thoái trong năm 2023, khiến cho các công ty trong ngành phải giảm hoạt động sản xuất.

Về mặt hàng sợi, giá trị xuất khẩu xơ sợi trong tháng 10 và 10 tháng năm 2022 ước đạt lần lượt 309 triệu USD và 4,1 tỷ USD, tương ứng giảm 34,3% và 10,6% so với cùng kỳ.

Xét về lượng, báo cáo ước tính, xuất khẩu sợi trong tháng 10 ước đạt 115.000 tấn, giảm 22,5% so với cùng kỳ. Tính chung 10 tháng năm 2022, mặt hàng xuất khẩu này đã giảm 18,1% so với cùng kỳ, đạt 1,32 triệu tấn.

Đối với sản xuất mảng dệt, trong 10 tháng này cũng ghi nhận dấu hiệu giảm tốc, cụ thể chỉ số IIP (sản xuất công nghiệp) mảng dệt chỉ tăng 3,7% trong tháng 10 (trong khi so với tháng 9 mức tăng này là 4%).

Đánh giá về nhu cầu cung ứng mặt hàng dệt may, Mirae Asset cho rằng, ngành hàng này đang bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng kinh tế kém khả quan trước bối cảnh lạm phát ở các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam.

Cùng với đó, việc các Ngân hàng Trung ương tiếp tục tăng lãi suất và giá khí đốt tăng cao do ảnh hưởng từ xung đột Nga - Ukraine khiến giá cotton cuối tháng 9 năm 2022 cũng giảm mạnh cho thấy tín hiệu về nhu cầu sụt giảm của chuỗi cung ứng ngành, chuyên gia Mirae Asset nhận định.

Không chỉ riêng Mirae Asset, trong báo cáo cập nhật về ngành dệt may tháng 10/20222, Chứng khoán SSI Research cũng đưa ra nhận định tương tự. SSI cho biết, nhiều doanh nghiệp ngành dệt may đã bắt đầu nhận đơn đặt hàng cho quý I/2023 nhưng lượng đơn hàng nhận được vẫn còn rất xa so với công suất.

Nguyên nhân do doanh nghiệp ngành này vẫn đang đối mặt nguy cơ giảm đơn hàng do lạm phát ảnh hưởng sức mua của các thị trường Mỹ, EU. Cùng với đó, vòng quay hàng tồn kho chậm từ phía khách hàng khiến các doanh nghiệp dệt may Việt chịu áp lực về việc đàm phán lại giá và đơn hàng đã đặt trước.

Báo cáo cập nhật về ngành dệt may ngày 28/9 của Chứng khoán SSI Research cho rằng, tình hình xuất khẩu hàng dệt may trong quý IV/2022 sẽ kém khả quan hơn so với những tháng trước đó.

Trong tháng 8 năm 2022, xuất khẩu hàng may mặc đạt 3,7 tỷ USD, tăng 53%. SSI Research cho rằng đây là kết quả theo tháng cao kỷ lục cả về tốc độ tăng trưởng và số liệu tuyệt đối.

Một số công ty như TNG ( HNX: TNG ) và Thành Công ( HoSE: TCM ) vẫn nhận được một số lượng lớn đơn đặt hàng để giao cho mùa lễ hội trong quý III năm nay. Ngoài ra, lợi nhuận ròng của các công ty dệt may có trụ sở tại khu vực phía Nam vẫn được hưởng lợi từ mức nền thấp giai đoạn tháng 8 đến tháng 10 năm 2021. Tuy nhiên tình hình năm nay đã khác, SSI nhận định.

Bức tranh cuối năm không mấy tươi sáng

Theo SSI, trong giai đoạn quý IV và 6 tháng đầu năm 2023, triển vọng về đơn đặt hàng sẽ không mấy khả quan do lo ngại bởi lạm phát và lượng hàng tồn kho ở mức cao của khách hàng.

Trong nửa đầu tháng 9 năm 2022, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may đạt 1,2 tỷ USD, giảm 48% so với nửa đầu tháng 8 năm 2022, điều này cho thấy sự chậm lại đáng kể trong đơn đặt hàng.

Cập nhật thông tin từ các nhà sản xuất hàng may mặc trong nước, số lượng đơn đặt hàng trong quý IV/2022 thấp hơn 25-50% so với quý II/2022 (tương đương với mức giảm doanh thu 15-20% so với cùng kỳ theo ước tính của bộ phận phân tích), do lượng hàng tồn kho tại các thị trường nhập khẩu hiện ở mức cao.

SSI đánh giá, tác động sẽ nghiêm trọng hơn đối với những doanh nghiệp có khách hàng chủ yếu ở Hoa Kỳ và EU. Xuất khẩu sang Nhật Bản và Hàn Quốc cũng có xu hướng giảm, nhưng ở mức độ thấp hơn nhiều.

Tại TCM, doanh thu xuất khẩu sang Nhật Bản và Hàn Quốc của doanh nghiệp chiếm 40% tổng doanh thu. Các doanh nghiệp cùng kinh doanh như TCM có thể ghi nhận mức giảm doanh thu thấp hơn những doanh nghiệp tập trung hơn vào thị trường Mỹ và EU như May Sông Hồng (MSH) và May Bình Thạnh (GIL).

Trong đó tại GIL chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng trong doanh thu hàng tháng trong quý III/2022 (doanh thu tháng 6/2022 giảm 60% so với cùng kỳ, và doanh thu tháng 7/2022 giảm 83% so với cùng kỳ), do công ty phụ thuộc nhiều vào một khách hàng lớn.

Chuyên gia SSI nhận thấy, nhiều công ty đã bắt đầu nhận đơn đặt hàng cho quý I/2023, tuy nhiên lượng đơn hàng nhận được vẫn còn rất xa so với công suất hoạt động của những công ty này.

Về giá bán, hầu hết các khách hàng đang đàm phán để giảm đơn đặt hàng. Những đơn hàng may gia công (CMT), đơn hàng mà khách hàng chỉ phải trả chi phí nhân công, hiện cũng đang bị ép giá. Các nhà sản xuất sợi đã chứng kiến giá bán bình quân giảm 8% so với cùng kỳ trong tháng 8.

Về chi phí nguyên liệu, giá sợi bông và polyester đã giảm gần đây. Các công ty dự báo chi phí vải sẽ bắt đầu giảm trong quý IV khi nhu cầu vẫn chưa được phục hồi.

Về tác động của tỷ giá, dù các công ty dệt may đều ghi nhận doanh thu bằng USD nhưng hầu hết các chi phí cũng được ghi nhận bằng USD như chi phí nguyên vật liệu, chi phí logistics và chi phí lãi vay.

Tỷ giá USD/VND được dự báo sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm 2022, điều này sẽ tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có chi phí bằng USD cao như Sợi Thế Kỷ (STK), Dệt may Thành Công và Dệt may TNG.

Với những ảnh hưởng trên, SSI Research dự báo các doanh nghiệp dệt may sẽ ghi nhận doanh thu giảm và lỗ ròng trong 6 tháng đầu năm 2023.