Lịch sử ra đời của áo sơ mi.

Chemise (tiếng Pháp, tiếng Anh) và shirts ( Tiếng Anh) là loại trang phục bao bọc lấy thân mình và hai cánh tay của cơ thể. Ở thế kỷ 19, Nó là một loại áo lót bằng vải dệt mặc sát da thịt. Ngày nay, nó phổ biến với thiết kế có cổ áo, tay áo và hàng nút phía trước. Phiên bản dành cho nữ được gọi là chemisier(tiếng Pháp). Loại trang phục này được đặc trưng bởi loại vải dệt nên nó. Vải bông (cotton) là vật liệu được dùng nhiều nhất. Ngoài ra còn có vải lanh, lụa, tre và vật liệu thuần tổng hợp hay có pha lẫn sợi bông.

Lịch sử ra đời của những chiếc áo sơ mi.

Cách gọi trang phục đó là áo sơ mi bắt đầu từ bao giờ ở Việt Nam?

Bắt đầu từ 1884, khi Pháp bảo hộ triều đình nhà Nguyễn và bắt đầu đô hộ Việt Nam. Với rất nhiều thứ mới lạ mà người Pháp mang sang trong khi đó vốn tiếng Việt không đủ để giải nghĩa của tên những từ gốc này nên chúng ta phải vay mượn. Ví dụ như: maillot (may ô), slip (xi líp), veston (vét tông), gilet (gi lê), blouse (bờ lu), manchette (măng sét),…

Việc vay mượn từ ngữ lâu dài đã trở thành ngôn ngữ chính và từ chemise bắt nguồn từ tiếng Pháp (đọc là: sơ-mi-zờ), và được “cho mượn” sang tiếng Việt là “sơ mi“.

Sự hình thành áo sơ mi.

Mẫu áo sơ mi lâu đời nhất trên thế giới được ghi nhận là một dòng áo bằng vải lanh trong khoảng thời gian Ai Cập Cổ Đại cách đây 3000 năm.

Vào thời Trung Cổ, sơ mi là loại áo trơn, không nhuộm, mặc sát da thịt và dưới các lớp áo khác.

Trong các tác phẩm hội họa thời kỳ này, người ta chỉ vẽ sơ mi lộ ra khi người mặc nó trong tác phẩm là những nhân vật hèn mọn như “người chăn cừu”, “tù nhân” và “người biết sám hối”. Áo sơ mi trong thời kỳ này hướng đến mức tối giản nhất: không có lá cổ, chân cổ và khuy áo. Việc mặc áo sơ mi được thự hiện bằng cách chui qua đầu như việc mặc áo thun ngày nay. Do đó phần cổ áo phía trên của sẽ được khoét cổ, bấm lỗ để luồn dây để nới lỏng hoặc thắt chặt cổ áo khi mặc.

Chiếc áo sơ mi cho những tầng lớp thấp kém. Họ không có áo khoác mặc bên ngoài như một sự thể hiện địa vị.

Trong thế kỷ 17.

Sơ mi nam được phép thể hiện trong hội họa, cũng giống như các tác phẩm gợi dục vẽ đồ lót ngày nay.

Nếu ngày ngay bikini là hình ảnh gắm liền với gợi dục thì thời kỳ trung cổ, sơ mi nam kiểu này để lộ được coi như hình ảnh gợi dục.

Vào thế kỷ 18.

Thay vì mặc quần trong thì nam giới “dựa vào phần đuôi dài của sơ mi… để thay cho quần đùi”.

Nhà sử học nghiên cứu về trang phục thế kỷ 18 là Joseph Strutt tin rằng đàn ông nào không mặc sơ mi khi đi ngủ là đàn ông không đứng đắn. Ngay cả đến tận năm 1879, việc mặc độc sơ mi trên người cũng còn được xem là không phù hợp.

Chất liệu để may áo sơ mi trong khoảng thời gian đó thường là vải lanh hoặc lụa. Sang thế kỷ 18, áo sơ mi đã được sử dụng như một trang phục mặc ngoài. Chiếc cổ áo được gắn liền với thân áo và được thêu thêm ren hoặc thêu hoa. Kích thước bèo nhún được tối giản dần qua thời gian.

Đến giữa thế kỷ 19, áo sơ mi đã bắt đầu được thiết kế ôm theo hình dáng cơ thể, có sự đa dạng về màu sắc để phù hợp với nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, áo sơ mi trắng vẫn được coi như một biểu trưng của sự thịnh vượng, vương giả.

Thời kỳ hình thành nền công nghiệp dệt may.

Sau Chiến tranh Trăm Năm và nạn dịch hạch, các kỹ thuật dệt và nhuôm được người Flanders – thu lợi nhờ sự trung lập của họ trong cuộc chiến – phát triển, đáp ứng cho dân số đang tăng, điều kiện sống tốt lên và nhu cầu hàng xa xỉ của giới quý tộc.

Vào thế kỷ 15, người ta bổ sung cổ áo và sơ mi bắt đầu trở thành loại trang phục của phái nam.

Ở thế kỷ 16, sơ mi cho nam thường có họa tiết thêu trang trí. Đôi khi có thêm diềm xếp nếp hay đăng ten ở cổ áo và cổ tay áo.

Xuyên suốt thế kỷ 18, sơ mi có diềm xếp nếp dài ở cổ áo hoặc đăng ten trên cổ áo được xem là mốt thời thượng. Việc trang trí cổ áo cầu kỳ cũng là để tượng trưng cho địa vị xã hội của người mặc.

Áo sơ mi nhuộm màu bắt đầu xuất hiện vào đầu thế kỷ 19.

Chúng được xem là loại áo thông thường và cho đến thế kỷ 20, áo này chỉ dành riêng cho tầng lớp công nhân ở địa vị thấp trong xã hội. Một quý ông “mặc sơ mi màu xanh da trời là điều không tưởng vào năm 1860, nhưng điều đó đã trở thành tiêu chuẩn ở năm 1920 và phổ biến ở hầu hết các sự kiện thông thường vào năm 1980.”

tới năm 1828: Hannah Montague, một bà nội trợ ở ngoại thành New York, phát minh cổ áo có thể tháo gỡ rời. Phát xuất từ việc quá mỏi mệt phải giặt phần lớn cái áo sơ mi của chồng trong khi chỉ phần cổ áo cần giặt giũ. Sau khi giặt sạch cổ áo, người mặc chỉ cần gắn cổ áo vào thân áo là sở hữu một chiếc sơ mi hoàn chỉnh.

tới giữa thế kỷ 19: hầu hết phần cổ áo và tay áo  đều có thể tháo gỡ rời để cho phép chúng có thể được giặt riêng, phần thân áo được giặt riêng.

Cuối thế kỷ 19: những cái sơ mi với cổ cứng, dựng cao là hợp thời. Tuy ngày nay cái cổ áo này ko được sử dụng nhưng các biến thể của nó vẫn được tiêu dùng đến tận hiện giờ.

Đầu thế kỷ 20: Sự ra đời của máy giặt khiến việc giặt giũ những mẫu áo gỡ rời các bộ phận trở nên rườm ra, không hợp lý. Những mẫu áo may liền phần lớn những bộ phận được giặt giũ thuận lợi và giảm giá bán hơn.

Năm 1924: Thuật ngữ “công nhân cổ xanh” khởi đầu được sử dụng. Màu áo sơ mi của một người đề cập lên địa vị xã hội của họ tại thời điểm đó. “Cổ trắng” để nói tới các người có địa vị xã hội cao hơn bởi ở vị trí đó họ ít khi để cái áo sơ mi của mình bị bẩn, vì thế họ sở hữu áo màu trắng – đấy là một hiện tượng thú vị.

Trong chiến tranh thế giới thứ II: Tại Hoa Kỳ, áo sơ mi đã bắt đầu sử dụng các chất liệu vải tổng hợp như rayon, nylon, và viscose; nguyên nhân chính là len đã được huy động làm quân phục.

đến các năm 1950: Sự phối hợp giữa áo sơ mi ngắn tay và caravat đã phát triển thành rộng rãi với các chuyên gia tại NASA và nhân viên văn phòng thế hệ mới.

Đến những năm 1960, chiếc túi áo ngực bắt đầu xuất hiện và trở nên ngày càng phổ biến đến tận ngày nay.

Áo sơ mi ngày nay.

Ngày nay, áo sơ mi không còn là đặc quyền thời trang dành riêng cho nam giới. Những biến thể trong thiết kế và phong cách là vô tận. Chiếc cổ áo cũng có nhiều thay đổi với những đường cắt và kích thước khác nhau. Nó thay đổi tùy thuộc vào các xu hướng thời trang khác nhau. Các loại vải cũng đa dạng hơn.

Áo sơ mi có các bộ phận là thân áo, cổ áo, tay áo, cổ tay áo, túi áo.

Cổ áo.

Cổ áo là phần quan trọng của sơ mi. Có các loại cổ khác nhau:

• Cổ cài nút ở dưới (button-down).
• Cổ cổ điển: cao 6 đến 7 cm với phần góc từ 9 đến 10 cm.
• Cổ kiểu Ý cut away: mặc chung với cà vạt thắt nút to kiểu Windsor (đặt tên theo Công tước Windsor, tức vua Edward VIII của Anh sau khi đã thoái vị).
• Cổ kiểu Mao Trạch Đông: cổ áo thẳng bao quanh cổ người mặc, không đeo kèm cà vạt được.

 Tay áo.

• Có thể là tay ngắn hoặc tay dài (kéo đến cổ tay).

Thân áo.

• Có đường mở áo nằm dọc phía trước áo với hàng nút hay khóa kéo. 

Cổ tay áo.

Cổ tay áo có khuy măng sét. Một số loại cổ tay áo khác nhau là:

• Cổ tay cổ điển có khâu nút.
• Cổ tay áo có khuy măng sét.
• Cổ tay áo kiểu Napoli.

Túi áo.

• Có thể có hoặc không có túi áo. Túi áo có thể hở hoặc có nắp hoặc có nút hay khóa cài.